Sasilik ve Tedavisi

Hazirlayan: Dr. Ahmet Karakurt
Ankara Numune Hastanesi G?z Klinigi

Sasilik nedir?
G?zler birlikte nasil calisir?
G?z tembelligi
Sasiligin belirtileri
Sasilik nasil teshis edilir?
Sasilik nasil tedavi edilir?
Sik g?rulen sasilik tipleri
Sasilik cerrahisi nasil yapilir?
Enjeksiyonlar

Sasilik nedir?
Sasilik, g?zlerin paralelliginin bozuldugu ve farkli y?nlere baktigi bir g?rsel kusurdur. Bir g?z duz bakarken digeri ice, disa, yukari veya asagi kayabilir.
Kayma daimi olabilir ya da ara ara ortaya cikar. Bazen kayan g?z duz bakip digeri kayma yapabilir.
Sasilik, cocuklar arasinda sik g?rulen bir durumdur. Hayatin ileri d?nemlerinde de meydana gelebilir.
Kadin ve erkekler arasindaki dagilimi esittir. Ayni ailede gecis ?zelligi g?sterebilir. Buna ragmen pekcok sasilikli kiside, sasiligi olan akraba tespit edilemeyebilir.

G?zler birlikte nasil calisir?
Normal g?rmede heriki g?z ayni noktaya bakar. Daha sonra beyin bu iki resmi birlestirerek uc-boyutlu bir g?runtu olusturur. Bu uc boyutlu g?runtu bize derinlik algisi kazandirir.
Bir g?zde kayma olursa beyne iki farkli resim g?nderilir. Kucuk bir cocukta beyin, kayan g?zden gelen g?runtuyu ihmal eder ve sadece normal, iyi g?ren g?zden gelen g?runtuyu algilar. B?ylece cocuk derinlik algisini kaybetmis olur. Eriskin hastalarda sasilik meydana geldiginde genellikle cift g?rme ortaya cikar. cunki beyin heriki g?zden gelen g?runtuleri g?rmeye alismistir ve kayan g?zden gelen g?runtuyu ihmal edemez.

G?z tembelligi
cocukluk esnasinda heriki g?z paralel ise iyi bir g?rme gelismesi olur. Beyin, iyi g?ren g?zun g?runtusunu algilar, tembel g?zun g?runtusunu ise ihmal eder. Bu durum, sasilikli cocuklarin hemen hemen yarisinda g?rulur.G?z tembelligi tedavisi: G?z tembelliginin tedavisi 8-10 yasina kadar yapilmalidir. Daha sonra tedavisi mumkun olmaz. Birkac tedavi y?ntemi vardir. Bunlardan ilki iyi olan g?z kapatilip tembel g?zdeki g?rme guclendirilerek yapilan tedavidir. Bir baska tedavi y?ntemi ?zel kliniklerde CAM ismi verilen aletlerle seanslar halinde yapilan tedavidir. Bu tedavi seklinde cocuk bir aletin basina oturtularak d?nen cizgiler uzerinden boyamalar yapmasi, sekil cizmesi ya da bulmaca c?zmesi istenir. En az 20 seanstan olusur. Ücuncu bir tedavi y?ntemi ilaclardir. Saglam g?ze atropin grubu ilac damlatilarak diger g?zun calistirilmasi esasina dayanir.

Tedavi geciktirilirse g?z tembelligi kalici hale gelir. Kural olarak, g?z tembelligi ne kadar erken tedavi edilirse sonuc o kadar iyi olur. Bunun icin cocuklar, bebekliklerinde ve daha sonra senede en az bir defa olmak uzere g?z muayenesinden gecirilmelidirler.
 

Sasiligin tam sebebi bilinmemektedir. Her bir g?zun dis kismina yapisarak hareketlerini kontrol eden alti kas mevcuttur. Herbir g?zde iki kas, g?zu saga veya sola ceker. Diger d?rt kas ise belli acilarda g?zu yukari veya asagi hareket ettirirler.G?zlerin paralel kalip belli bir hedefe odaklanabilmeleri icin tum kaslarin birlikte ve belli bir denge icinde calismalari gerekir. G?zlerin birlikte hareket etmesi icin de her iki g?zdeki kaslarin uyumlu calismasi gerekir.

G?z kaslarini beyin kontrol eder.
· Serebral palsi (dogum esnasinda oksijensiz kalip bayilan cocuklar);
· Down sendromu;
· Hidrosefali;
· Beyin tum?rleri gibi problemleri olan cocuklarda sasilik daha sik g?rulur.
Katarakt veya g?z yaralanmalari da g?rmeyi bozup sasiliga neden olabilir.

Sasiligin belirtileri
Sasiligin temel belirtisi duz bakmayan bir g?zdur. Bazen cocuklar guneste bir g?zlerini kapatir veya g?zlerinin ikisini birden kullanmak icin baslarini egerler.

Sasilik nasil teshis edilir?
Sasilik tanisi g?z muayenesi sonucu konur.Tum cocuklarin d?rt yasina girmeden ?nce g?rme muayenesine girmeleri ?nerilmektedir. Ailede sasilik veya g?z tembelligi hikayesi varsa daha ?nce de g?rme test edilebilir.

Bebeklerin g?zleri genellikle capraz gibi durur. Kucuk cocuklarin burun k?ku genis ve basik olur, ayrica g?zlerin burun kisminda bir cilt katlantisi bulunur. Bunlar sanki g?zlerde caprazlasma varmis gibi g?sterir. cocuk buyurken bu yalanci sasilik durumu kaybolur. Gercek sasiligi olan bir cocugun durumunda duzelme olmaz. G?z hekimi, gercek ve yalanci sasiligi ayirt eder.

Sasilik nasil tedavi edilir?
Sasilik tedavisinde amac:
· G?rmeyi korumak;
· G?zleri paralellestirmek;
· ?ki g?zle g?rusu yani derinligi saglamaktir.
Tam bir g?z muayenesi sonrasi g?z doktoru uygun tedavi seklini belirler.
Bazi olgularda cocugunuz icin g?zluk ?nerilebilir. Verilen g?zlukle kayma tamamen veya kismen duzelebilir. Bunun disinda g?zleri paralellestirmek ya da katarakt varsa gidermek icin cerrahi gerekebilir. Tembel g?zu guclendirmek icin siklikla saglikli g?zu kapamak gerekir.

Sik g?rulen sasilik tipleri
Ice kayma (ezotropya)
Bebeklerde en sik g?rulen sasilik tipidir. Ice kaymasi olan cocuklar iki g?zu birlikte kullanamazlar. cogu olguda erken d?nemde cerrahi ile g?zler paralellestirilebilir.
Ice kaymaya y?nelik cerrahi esnasinda bir veya iki g?zdeki kaslarin gerilimi ayarlanir.
Siki olan icteki kaslar yerinden ayristirilarak daha geriye alinir.
B?ylece g?zlerin disa bakisi saglanir. Bazen disa baktiran kaslar kisaltilarak gerilimlerinin artirilmasi ve sasiligin duzeltilmesi saglanabilir.
Cerrahinin mutlaka kayan g?ze yapilmasi gerekmez. Diger g?ze yapilan cerrahi de kaymayi duzeltebilir.

Uyumsal ice kayma
Daha cok iki yas veya uzerindeki hipermetrop (uzak g?ruslu) cocuklarda g?rulur.
cocuk yakini g?rmek icin g?zlerini ayarlayabilir, fakat bu odaklama gayreti (uyum) g?zlerin caprazlasmasina neden olur.
G?zlukler odaklama gayretini azaltarak kaymayi giderirler. Bazen yakin calisma icin bifokal camlar gerekebilir. G?zleri paralellestirmek icin g?z damlalari, merhemleri veya prizma denilen ?zel lensler kullanilabilir.

Disa kayma
Bir baska sik g?rulen kayma tipidir. cocuk, uzaktaki nesnelere bakarken meydana gelir.
Disa kayma, ?zellikle cocuk hayal kurarken, hasta veya yorgunken olusabilir. Parlak gunes isiginda cocuk bir g?zunu kisabilir.

Sasilik cerrahisi nasil yapilir?
Hicbir g?z cerrahisinde g?z kuresi yerinden asla cikarilmaz. G?z kaslarina ulasmak icin g?zu ?rten beyaz zara kucuk bir kesi yapilir.
G?zun kayma sekline g?re belli kaslar uzerinde girisim yapilir. Cerrahi bir veya her iki g?z uzerinde planlanabilir.
cocuklara sasilik cerrahisi planlandiginda genel anestezi gerekir. Lokal anestezi ancak eriskinlerde kullanilabilir.
?yilesme hizli olur. Hastalar, birkac gun icinde normal aktivitelerine d?nerler.
Cerrahi sonrasi g?zluk veya prizma gerekebilir. Bazi olgularda sonraki bir d?nemde ikinci bir cerrahiye ihtiyac olabilir.
Sabit sasiligi olan cocuklarda erken cerrahi daha iyi sonuc verir. Bu nedenle cerrahi gerekiyorsa okul d?neminden ?nce dusunulmelidir.
Her cerrahide oldugu gibi g?z kaslarinin cerrahisi bazi riskleri beraberinde tasir. Bunlar, enfeksiyon, kanama, asiri skarlasma ve g?rme kaybina neden olabilecek diger nadir sorunlardir.
Sasilik cerrahisi g?zlerin paralellesmesi icin genellikle etkin ve guvenilir bir tedavi seklidir, fakat g?zluklerin veya g?z tembelligi tedavisinin yerini alamaz.

Enjeksiyonlar
Bir kasin etkisini azaltmak icin ?zel bir ilac olan botulismus toksini enjekte edilebilir. B?ylece karsi kasin daha gergin calismasi saglanir. Bes-on hafta icinde ilacin etkisinin kaybolmasina ragmen bazi olgularda kalici tedavi saglanir. Bazi olgularda ise enjeksiyonun tekrarlanmasi gerekebilir ve cerrahi kadar etkili bir tedavi sekli degildir.

Hazirlayan Secdegulleri.Net ve Secdegulleri.Net Sitelerine Tesekkurler

Copyright © Asagi Homurlu Kasabasi Resmi Web Sitesi Yayıncı Firmalardan İzin alınarak. Yayınlanabilir.

Yayınlanma: 2005-09-06 (782 okuma)