Okurken Aynı anda dinlemek istiyorsanız sol taraftaki yürüt seçeneğine
tıklayınız
Okurken Aynı anda dinlemek istiyorsanız sol taraftaki yürüt seçeneğine
tıklayınız...
8) Medd-İ ArIz:
(Meddi arızın dört elif miktarı çekilmesi caizdir.)
Tanımı:Harfi
medden sonra sebebi medden SÜKUN’u arız gelirse meddi arız olur. Peki ;
SÜKUN’u Arız
neye derler: Kuran-i Kerimi okurken , Durulduğu
zaman olan ama geçildiği zaman olmayan SÜKUN’e SÜKUN’u arız diyoruz. Biz
bunu örnekle görelim: Mesela Kur’an i Kerim okurken duraklar vardır. Biz genelde
buralarda dururuz. Durduğumuz zaman kelimenin sonu cezzimli olmuş
olur. Cezzimli olunca da SÜKUN meydana gelmiş olur.
Mesela;
Arkadaşlar burada birinci örneğe bakalım. Tek çizgi ile altını çizdiğimiz
NUN
harfine dikkat edelim.
Gördüğünüz gibi sonu “ÜSTÜN”
gelmiş. Bu normalde bütün
Kuran-i Kerim’de böyledir.Şayet biz ayet
bittiği zaman , ara
vermeden okursak bu ayetin sonunda ki üstünü okuruz ve durmadan devam ederiz.
Şayet duracak olursak , ikinci örnekte çitf çizgi ile altını çizdiğimiz gibi,
ayetin veya durduğumuz kelimenin sonunu (esre – üstün ve ötre olması fark etmez) CEZZİMLİ OKURUZ.Demek ki şu bilgi
unutulmamalı: Biz kelimenin sonunda durduğumuz takdirde, kelimenin sonu cezzimli olmuş olacak ancak; eğer
durmaz devam edersek o zaman da CEZZİM
ortadan kalkmış olacaktır. Buna göre SÜKUN’u arızın tanımına bir kez daha
bakalım: Durduğumuz da var olan fakat durmadan okumaya devam edersek ortadan
kalkan SÜKUN’e , ARIZ SÜKUN denir. Meddi
Arızı üç başlık altında inceleyebiliriz:
a)Kelimenin SONU ÜSTÜN
İle biterse, bunu üç
çeşitten biri ile okuyabiliriz:
1) TUL ile okuyabiliriz:
Dört elif miktarı uzatmaktır.(Yani dört elif
miktarı çekerek okuyabiliriz)
2)
Tevassut ile okuyabiliriz: (İki
veya üç elif miktarı uzatarak okumaya denir.)
3) Kasr
ile okuyabiliriz: (Buda bir
elif miktarı okumaktır. )
Şimdi bir örnek yazalım. Biz bu örneği yukarda
ki üç şekilden biri ile okuyabiliriz:
Bakınız bu kelimenin sonu
üstün ile bitmiş. Fakat Biz Kur’an-i Kerim-i okurken burada duracak olursak,
sonu CEZZİMLİ olur. Yani sonu SÜKUN olur. Bu
kelimeyi ister tul, ister tevassut ve istersek kasr ile okuyabiliriz.
b)Kelimenin
SONU ESRE İle biterse , bunu
dört ayrı çeşitten biri ile okuyabiliriz:
1) Tul ile
okuyabiliriz.
2) Tevassut ile
okuyabiliriz.
3) Kasr ile
okuyabiliriz.
4) Ravm ile okuyabiliriz.
Peki RAVM ne demektir : Gizli bir ses ile
harekeyi talep etmeye denir.Ravm yapılacak kelimenin sonunu okurken sesinizin
üçte ikisi gidip,geri kalan üçte biri ile kelimenin sonundaki esre veya ötre
olan harekeyi okumaya denir.Yalnız bu hareke tam bir hareke olmayıp, harekeye
işaret eden küçük bir uygulamadır.
Şimdi bunu ( b şıkkını)
örneklerle görelim :
Sonu “Esre
“ ile bittiği için, yukarda ki dört ayrı şıktan
birine göre okuyabiliriz.
c) Kelimenin SONU ÖTRE İle biterse , bunu
da yedi çeşit okuyabiliriz: Bunları görelim:
1) Tul ile
okuyabiliriz.
2) Tevassut ile
okuyabiliriz.
3) Kasr ile okuyabiliriz.
4) Tul ile işmamı
birlikte okuyabiliriz.
5) Tevassut ile işmam
birlikte okuyabiliriz.
6) Kasr ile işmam birlikte
okuyabiliriz.
7) Ravm ile okunur
birlikte okuyabiliriz. Kardeşlerim şimdi de bunu örneklerle görelim:
Kardeşlerim hemen İŞMAM’ın
tanımını yapalım: SÜKUN’dan sonra dudakları
( uçlarını birbirine bitiştirmeyerek) yummaya denir. İşmam sadece ötrede
olur.Kelimenin sonunda bulunan ötre harekesine dudaklar ile işaret etmektir.
Kısaca sükundan sonra ötreye işaret edilerek dudakların ileriye doğru toplama
işlemine işmam diyoruz.
KARDEŞLERİM bir kez daha net bir şekilde belirtelim: TUL : Dört elif miktarı
uzatarak okumaktır. TEVASSUT: İki veya Üç elif mikdari çekerek uzatmaktır.
KASR: Bir elif miktarı çekerek okuma şekline denir. Bir elif miktarını da daha
önce geniş bir şekilde anlattık.